Pompa ciepła w starym domu – nadaje się? warto? [Analiza] 

Czy każdy stary budynek jest gotowy na tak nowoczesną technologię? Jakie korzyści albo zagrożenia może przynieść właścicielom starszych domów? Sprawdźmy to!
Czy instalacja pompy ciepła w starym domu ma sens?
Na to pytanie wypowiadają się specjaliści i amatorzy w sieci - odpowiedzi sprowadzają się do dwóch przeciwstawnych poglądów: albo „nie opłaca się” albo „świetna sprawa, gdy dobrze zrobione” Jak to w końcu jest?

Jeśli szukasz rozwiązania, które pozwoli Ci maksymalizować oszczędności i zapewnić spokój – odwiedź nas w biurze lub zadzwoń!

W tym tekście przeanalizujemy, jakie warunki muszą zostać spełnione, aby instalacja pompy ciepła była możliwa i opłacalna...

Spis treści - szybko znajdź, oraz przejdź do interesującej Ciebie sekcji

Co oznacza pojęcie „stary dom”?

Pojęcie „stary dom” jest bardzo nieprecyzyjne, musimy rozgraniczyć przynajmniej dwa przypadki które opiszą tą klasę budownictwa: 

 

 

  1. Stary nieocieplony dom  

 

czyli budynek wybudowany w okresie powojennym, który ma nieocieplone ściany zewnętrzne wykonane z kilku warstw cegły. Obecna jest piwnica, dach jest słabo ocieplony lub wcale, drewniane okna, odczuwalne nieszczelności zarówno w stolarce okiennej jak i drzwiach. Domy tego typu wyposażone są w starą instalację centralnego ogrzewania m.in. grzejniki żeliwne, lub ogrzewane są za pomocą pieców kaflowych.  

  

  1. Stary dom z czasów PRL po modernizacji 

 

czyli budynek wybudowany w latach ok. 1960-1990, często w formie jednopiętrowej lub dwupiętrowej „kostki”. Większość z tych domów ma już za sobą niewielkie prace modernizacyjne polegające na podstawowym ociepleniu ścian i dachu, wymianę okien na dwuszybowe lub nawet częściową modernizację starej instalacji centralnego ogrzewania np. wymiana grzejników żeliwnych na grzejniki stalowe płytowe. 

Przypasowanie budynku do jednej z tych dwóch grup, będzie naszą dalszą wskazówką do określenia, czy inwestycja w pompę ciepła będzie się opłacać w Twoim domu.

Czy można zainstalować pompę ciepła w starym budynku?

Montaż pompy ciepła jest możliwy w każdym budynku, który posiada instalację wodną do rozprowadzania ciepła, taką jak grzejniki lub ogrzewanie podłogowe.  Budynek musi jednak spełniać kilka kluczowych warunków: 

 

Warunki instalacji pompy ciepła w starym domu: 

 

  • Dostęp do trójfazowego przyłącza elektrycznego na działce. 
  • Kotłownia musi pomieścić dwa zasobniki ustawione w sposób umożliwiający obsługę i konserwację (minimum 3-4 m²). 
  • Dostęp do kotłowni, zwłaszcza jeśli znajduje się w piwnicy, musi umożliwiać bezpieczne przenoszenie urządzeń przez ekipę montażową. 
  • Zainstalowane grzejniki stalowe płytowe lub aluminiowe żeberkowe, które skutecznie oddają ciepło przy temperaturze do 55 stopni Celsjusza. 

 

Dodatkowe wymagania w zależności od typu pompy ciepła: 

 

  • Dla powietrznej pompy ciepła: zagospodarowanie miejsca na postawienie agregatu. 
  • Dla gruntowej pompy ciepła: wykonanie przekopów lub odwiertów dla kolektora. 

Stare żeliwne grzejniki są cenione za swoje walory estetyczne i coraz częściej można je znaleźć w ofertach sprzedaży po rewitalizacji.

Niestety, ich atrakcyjny wygląd nie idzie w parze z niskimi rachunkami za ogrzewanie. Aby skutecznie rozprowadzały ciepło, potrzebują temperatury co najmniej 70 stopni Celsjusza. Taka temperatura jest łatwo osiągalna przez kotły węglowe, ale pompy ciepła oraz kotły gazowe i elektryczne muszą zużywać znacznie więcej energii, aby ją uzyskać.

Jeśli spełniasz te warunki i chcesz zainstalować pompę ciepła, skontaktuj się z nami, aby uzyskać więcej informacji i profesjonalną pomoc w realizacji projektu! 

Kiedy montaż pompy ciepła jest utrudniony?

Istnieją sytuacje, w których montaż pompy ciepła jest niemożliwy lub bardzo nieopłacalny, dopóki nie zostaną wykonane pewne prace.  Oto najczęstsze powody:

 

Brak wodnej instalacji centralnego ogrzewania

Zainstalowanie pompy ciepła może być problematyczne w domach ogrzewanych wyłącznie za pomocą pieców kaflowych, które nie posiadają instalacji centralnego ogrzewania.  

 

Konieczne jest zainstalowanie grzejników, hydrauliki oraz wygospodarowanie miejsca na kotłownię. Na ten cel można otrzymać do 20 400 zł z programu „Czyste Powietrze”. 

 

Alternatywą jest montaż pompy ciepła typu powietrze-powietrze, która nie wymaga grzejników ani instalacji podłogowej. System nadmuchowy dostarcza ciepłe powietrze do pomieszczeń oraz może pełnić funkcję klimatyzacji latem. 

Wielorodzinny budynek mieszkalny

Montaż pompy ciepła w budynkach podzielonych na kilka mieszkań wymaga zapewnienia miejsca na kotłownię i pompę ciepła oraz oddzielenia instalacji od systemów ogrzewania sąsiadów. W przypadku budynków z więcej niż dwoma księgami wieczystymi, uzyskanie dofinansowania może być utrudnione.  

 

Rozwiązaniem może być wspólna inwestycja w jedną dużą pompę ciepła i dzielenie się kosztami utrzymania. 

Bardzo stare okna i brak ocieplenia

Montaż pompy ciepła w budynku z bardzo starymi oknami i bez ocieplenia może skutkować wysokimi rachunkami za prąd. W takim przypadku priorytetem powinien być remont budynku, w tym wymiana okien lub ocieplenie dachu. 

 

W takich budynkach kluczowe jest zlokalizowanie elementów odpowiedzialnych za największe straty ciepła i ich naprawa. Najpierw należy zidentyfikować najtańsze i najbardziej efektywne prace remontowe, które poprawią izolację budynku. 

Czy pompę ciepła montować przed czy po ociepleniu domu?

 

Nieocieplone budynki mają problem z utrzymaniem ciepła, co nie sprzyja efektywnej pracy pompy ciepła. 

Ogrzewanie może okazać się niewystarczające, a rachunki za energię elektryczną mogą gwałtownie wzrosnąć. 

Co zatem zrobić? Czy to się nie opłaca?

Przede wszystkim nie słuchaj firm zapewniających, że ocieplenie nie jest potrzebne. Rozważ kompleksową termomodernizację domu przed zainwestowaniem w pompę ciepła. 

 

Dotacja „Czyste Powietrze” oferuje wsparcie finansowe na niezbędne prace zmniejszające ucieczkę ciepła z budynku. Często możliwe jest uzyskanie do 100% środków na wymianę okien lub na część prac dociepleniowych, takich jak wyłożenie wełny mineralnej na strychu czy ocieplenie ścian zewnętrznych styropianem. 

 

Po przeprowadzeniu tych prac, które mogą być w większości lub nawet w całości pokryte z dotacji, montaż pompy ciepła staje się znacznie bardziej opłacalny.  

Jaka pompa ciepła do starego domu? Niskotemperaturowa czy wysokotemperaturowa?

Wydajność każdej pompy ciepła, niezależnie od typu, głównie zależy od temperatury, do której podgrzewa wodę. Wybierając pompę ciepła do starego domu, kluczowe jest zrozumienie różnic między modelami które potocznie dzieli się na niskotemperaturowe i wysokotemperaturowe.  

 

Oto krótkie wyjaśnienie, co odróżnia te dwa rodzaje urządzeń: 

 

  • Pompa ciepła niskotemperaturowa  

 

Pracuje efektywnie podgrzewając wodę do około 35-40 stopni Celsjusza. Nie jest zaprojektowania do osiągania wyższych temperatur. Próba przekroczenia tej granicy, choć możliwa, może prowadzić do znacznego wzrostu rachunków za energię, na przykład przez częste uruchamianie grzałek elektrycznych. 

 

  • Pompa ciepła wysokotemperaturowa 

 

Bez problemu osiąga temperatury powyżej 45 stopni Celsjusza, dzięki temu bardziej odpowiednie jest dla starszych domów wyposażonych w grzejniki. Cechą charakterystyczną jest klasa A++ lub A+++ dla temperatury 55 stopni Celsjusza. 

 

 

Gdy posiadasz w domu grzejniki stalowe lub aluminiowe, tylko przy pomocy wysokotemperaturowej pompy ciepła obniżysz rachunki za ogrzewaniem w porównaniu do wcześniej używanego paliwa np. węgla lub gazu.  

Dotacje na remont budynku i zainstalowanie pompy ciepła

Właściciele starych domów mogą liczyć na większe wsparcie finansowe niż właściciele nowych budynków. 

 

Program „Czyste Powietrze” gwarantuje zwrot od 40% do 90% wszystkich poniesionych wydatków na pompę ciepła, pod warunkiem zezłomowania starego kotła węglowego.  

 

Zakwalifikowanie się do programu jest bardzo proste i większość gospodarstw domowych się do niego kwalifikuje – wystarczy, że dochód któregokolwiek z właścicieli domu nie przekracza 11 250 zł brutto miesięcznie. Maksymalnie można otrzymać 135 000 zł bezzwrotnego wsparcia, zarówno w formie zwrotu, jak i przedpłat na poczet zaliczek.  

 

Te środki można wykorzystać nie tylko na instalację pompy ciepła, ale także na inne cele, takie jak: 

 

  • Wymiana starych okien i drzwi. 
  • Ocieplenie ścian zewnętrznych, dachu czy podłogi. 
  • Wymiana starych grzejników lub założenie nowej instalacji grzewczej od podstaw. 
  • Instalacja paneli fotowoltaicznych lub systemu rekuperacji. 

 

Jeśli jesteś właścicielem starego domu i chcesz skorzystać z programu „Czyste Powietrze”, skontaktuj się z nami. Pomożemy Ci uzyskać dotację i zrealizować wszystkie niezbędne prace modernizacyjne! 

Podsumowanie

Inwestycja w pompę ciepła niemal zawsze się opłaca, jednak należy inaczej podejść do tego w przypadku starych i nowych domów.

 

W starych, zaniedbanych budynkach warto najpierw zająć się dociepleniem lub wymianą okien, na co możliwe jest pozyskanie dużych środków z programów wsparcia.  

 

Zastąpienie kotła węglowego pompą ciepła lub innym bezobsługowym źródłem to nie tylko ekonomia, ale także wygoda i bezpieczeństwo. Jest to szczególnie ważne w domach zamieszkałych przez osoby starsze, dla których obsługa tradycyjnych systemów ogrzewania może być wyzwaniem. 

Szukasz partnera remontu?
Postaw na Hymon!

Modernizacja systemu grzewczego w Twoim domu może być prostsza niż myślisz.  

 

Oferujemy kompleksową usługę instalacji pomp ciepła, która obejmuje wszystko od audytu energetycznego, pozyskanie dotacji, po montaż i serwis instalacji. Wiemy jak załatwiać formalności w branży OZE – proces przebiega gładko i bez stresu. 

  

Nie czekaj, pozwól nam pomóc Ci obniżyć koszty ogrzewania. Kontaktuj się z nami dzisiaj! 

Źródła: 

Program Priorytetowy Czyste Powietrze, NFOŚiGW, https://czystepowietrze.gov.pl/ ;

„A systematic review of photovoltaic/thermal applications in heat pumps systems”; 2024 ; Solar Energy; 269(2024):112299

„Heizkosten und Treibhausgasemissionen in Bestandswohngebäuden” 2024, Meyer, Robert; Fuchs, Nicolas; Thomsen, Jessica; Herkel, Sebastian; Kost, Christoph

Najnowsze artykuły

Zostaw swój numer telefonu

Odzwonimy i przedstawimy najlepsze rozwiązanie dla Twoich potrzeb.